ترموگراف دما یا دیتالاگر دما چیست ؟ انواع آن کدام است؟

 یک ابزار اندازه گیری دما به همراه یک سنسور  قابل حمل است که می تواند به طور مستقل  دما را در یک دوره زمانی مشخص اندازه گیری و ذخیره کند. داده های دیجیتال را می توان پس از ضبط و پایان اندازه گیری، بازیابی، مشاهده و ارزیابی کرد. یک Logger Data معمولا برای نظارت بر حمل و نقل در یک زنجیره سرد و برای جمع آوری داده های دما درشرایط مختلف مورد  استفاده قرار می گیرد.

دستگاه های ترموگراف (ثبت کننده ) و دیتالاگر های دما دارای ساختار های متنوعی هستند. اکثرا ترمیستورهای داخلی یا ترموکوپل دارند یا می توانند به منابع خارجی وصل شوند. نمونه برداری و اندازه گیری به صورت دوره ای انجام می شود و به صورت دیجیتالی ذخیره می شود. بعضی از آنها دارای نمایش داده یا هشدارهای صوتی و یا نوری هستند . بازیابی داده ها می تواند توسط کابل، RFID ، سیستم های بی سیم و غیره باشد. آنها معمولا کوچک، قابل حمل ، مجهز به یک ریزپردازنده و حافظه داخلی برای ذخیره سازی داده ها و سنسورها هستند. بعضی از این ترموگراف های دما میتوانند با استفاده از رایانه های شخصی یا تلفن های هوشمند برای تنظیم، کنترل و تجزیه و تحلیل ارتباط برقرار کنند.
بعضی از آنها شامل سنسورهای دیگر مانند رطوبت نسبی، باد، نور و غیره بوده و یا مقادیراندازه گیری شده را  از طریق دستگاه های GPS ضبط کنند. بسته به نوع استفاده، سیستم های حاکم بر مدیریت کیفیت گاهی نیاز به کالیبراسیون به استانداردهای ملی و انطباق با پروتکل های تایید و تایید رسمی دارند. به عنوان مثال تعدای از آنها دارای تاییده سازمان های غذایی برای استفاده در صنایع غذایی هستند.

در انتخاب یک دیتالاگر موارد زیر میتواند موثر باشد:

هزینه
قابل استفاده مجدد
عمر باتری
 راحتی در استفاده؛ تنظیم، قابل خواندن، بارگیری داده، تجزیه و تحلیل و غیره
 محدوده دما
 تعداد اندازه گیری ها ذخیره شده است

دقت
 وضوح
 زمان پاسخ
 مقاومت شوک و مقاومت لرزش
  مقاومت در برابر آب - رطوبت، تراوش و غیره
 اندازه، وزن، نصب
 گواهینامه ها، کالیبراسیون و غیره
  نرم افزار
  صادرات داده
 ادغام داده ها با دیگر سیستم ها

یکی از بهترین و معروف ترین دیتالاگر های دما که هم دارای تاییدیه های غذایی بوده و هم میتواند به عنوان دیتالاگر و ترموگراف ماشین یخچال دار مورد استفاده قرار گیرد  مدل 175-T1 از برند تستو آلمان بوده که طی چندین سال گذشته در بسیاری از سردخانه و انبارها مورد استفاده قرار گرفته است.

دیتالاگرهای دما دارای ظواهر گوناگون و  موارد استفاده های مختلف هستند. از انواع آن میتوان به دیتالاگرهای دمای قلمی با USB  سرخود ، دیتالاگر های دما با سنسور و پراب مجزا، دیتالاگرهای  چند کاناله و ... اشاره کرد. برای مشاهده انواع مختلف دیتالاگر دما و رطوبت میتواند به فروشگاه اینترنتی ابزار اندازه گیری آریان تجهیز مراجعه کنید

منبع : ویکی پدیا

ابزار اندازه گیری دما و دماسنجی در صنعت 1

پارامتر دما یکی از ضروری ترین و گسترده ترین شاخصه به منظور اندازه گیری برای مهندسین مکانیک بوده وبسیاری از فرآیند های صنعتی نیازمند مانیتورینگ کنترل دمایی هستند . این فرآیند ها به صورت گسترده از کنترل دمای یک موتورخانه تا کنترل دمایی گاز های احتراقی خارج شده از یک راکت و یا اندازه گیری دمای جوش در فرآیند جوشکاری لیزری  را شامل میشود.

امروزه بحث  اندازه گیری دما در محیط های صنعتی شامل طیف گسترده ای از نیازها و برنامه های  کاربردی  لذا برای برطرف کردن این طیف گسترده از نیازها ، ابزار های اندازه گیری و همچنین متدها و روش های دماسنجی  مورد استفاده در کنترل فرآیند های صنعتی توسعه داده شده اند.

انواع ابزار اندازه گیری دما :

1- انواع دماسنج :

- دماسنج لوله شیشه ای

- بی متال

2- انواع سنسور ( پراب) اندازه گیری دما

- سنسور های مقاومتی

- ترموپیل (ترموکوپل )

3- انواع سنسور های غیر تماسی

- ترمومتر های لیزری (مادون قرمز)

- دوربین های تصویر برداری حرارتی ( ترموویژن، دید در شب ، گرمانگار)

-ترموگراف و دیتالاگر دما

دماسنج لوله شیشه ای:

طیف گسترده ای از ترمومتر موجود در بازار امروز وجود دارد. برخی از اندازه گیری های بسیار دقیق دما با دماسنج های شیشه ای انجام می شود. از آنجا که خواص مایعات و به ویژه جیوه به خوبی شناخته شده است، تنها محدودیت برای تعیین میران دقت و تفکیک پذیری چگونگی ساخت تیوب شیشه ای با یک منفذ برای نشان دادن دقیق میزان دما است. برخی از تولید کنندگان دماسنج هایی با مقیاس متغیر برای کاربردهای خاصی ساخته اند. یکی از این کاربردها  استفاده از دماسنج شیسه ای برای تغیین میزان  ویسکوزیته مرطوب است. در این فرایند مهم است که باید دمای دقیق حمام آب را دانست دماسنج شیشه ای هنوز هم به دلیل تکرارپذیری شدید آن استفاده می شود.

بی متال ( رله حرارتی ) :

دماسنج های بی متال برای اندازه گیری دقیقتر دما نسبت به دماسنج های شیشه ای ساخته شده اند. در مواردی که نیازمند آن هستیم تا میزان دمای یک فرآیند و یا یک جسم را بدانیم  اما میزان اهمیت آن به گونه است که استفاده از پراب های اندازه گیری دما به صرفه نیست از بی متال ها استفاده میشود.

ساختار داخلی بی متال ها به این تریتب است که دو فلز از جنس مختلف ( آهن و برنج ) بر روی یکدیگر به صورت ثابت متصل شده اند که با افزایش دمای بی متال با توجه به تفاوت در ضریب انبساط طولی دو فلز ، این دو فلز به سمت فلزی که ضریب انبساط طولی کمتری دارد خم میشود که این جابجایی هم میتواند به عنوان یک رله برای قطع و وصل جریان الکتریکی و یا با اتصال یک نشانگر میتواند به صورت دماسنج مورد استفاده قرار گیرد.

سنسور مقاومتی :

ترمیستور ها  اولین پراب هایی بودند که برای اندازه گیری دما به وجود آمدند. درک رابطه مستقیم میزان دما با مقاومت یک جسم باعث به وجود آمدن اولین ترمیستور ( عناصر دمای مقاومتی thermal resistance element) شد. ترمیستور ها با توجه به نوع کاربری در انواع مختلف گسترش داده شدند که امروزه با توجه به پیدایش انواع عناصر نیمه رسانا، ترمیستور ها نیز در دو نوع NTC و PTC تولید میشود.  استفاده از عناصر نیمه رسانا در ترمیستور ها  به این دلیل است که با تنطیم میزان ناخالصی میتوان دقت اندازه گیری دما در ترمیستور ها در بازه دمایی مشخص تنظیم کرد.

دومین نوع  سنسور های مقاومتی RTD ها هستند که به منظور اندازه گیری دما با دقت بالا در بازه های دمایی مختلف ساخته و گسترش داده شده اند. معروف ترین RTD و البته نوع استاندارد RTD ، از جنس پلاتین بوده که PT100 نام دارد. این نوع سنسور نسبت به ترموکوپل ها با توجه به اندازه گیری خطی بسیار دقیق تر عمل میکند ولی دارای سرعت عملکرد پایین تر و هزینه بالاتری هستند.

بررسی دقیق تر انواع سنسور های مقاومتی و تشریح مزایا و معایب هر یک از آنها در مطلب شماره 2 تحت همین عنوان بررسی خواهد شد.